Profilaktyka osteoporozy – Mazowsze

„Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania osteoporozy wśród mieszkańców województwa mazowieckiego”

Osteoporoza to choroba układu szkieletowego człowieka, której częstość występowania gwałtownie wzrasta z wiekiem.  Nie bez powodu nazywana jest „cichym złodziejem kości” – w jej przebiegu dochodzi do zmniejszenia gęstości kości, a także zaburzeń w spójności ich tkanek, co skutkuje znacznie wyższą podatnością na złamania. Najpoważniejsze i najgroźniejsze nawet dla życia są złamania kości udowej w okolicy biodra, występujące najczęściej u osób po 75. r. ż. Nawet po przeprowadzeniu prawidłowego i udanego leczenia chirurgicznego, a także rehabilitacji, większość chorych pozostaje w większym lub mniejszym stopniu niepełnosprawna i narażona na dalsze powikłania.

Tym, co najgorsze w osteoporozie, jest jej podstępny charakter – zanik tkanki kostnej nie boli i postępuje bezobjawowo, stopniowo osłabiając nasze kości. Zdaniem ekspertów choroba dotyczy ponad 2,5 miliona Polaków! Najczęściej na osteoporozę chorują kobiety po menopauzie i mężczyźni w podeszłym wieku.

Do najważniejszych czynników ryzyka rozwoju choroby należą:

• wiek powyżej 50 lat,
• płeć żeńska,
• predyspozycje rodzinne,
• przedwczesna menopauza,
• niska masa ciała (siedzący tryb życia),
• mała aktywność fizyczna,
• niedobór witaminy D,
• niska podaż wapnia,
• palenie tytoniu,
• alkohol,
• nadmierne picie kawy,
• niektóre leki (np. kortykosteroidy).

Głównym celem „Programu polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania osteoporozy wśród mieszkańców województwa mazowieckiego” jest edukacja z zakresu profilaktyki osteoporozy, a także zapobiegania złamaniom osteoporotycznym.

Program dedykowany jest mieszkańcom i mieszkankom województwa mazowieckiego, którzy spełniają następujące kryteria:

1. kobietom, które ukończyły 65 lat,
2. kobietom w wieku 40-64 lata, o ile stwierdzono u nich co najmniej jeden z poniższych czynników ryzyka:

• zaburzenia hormonalne (nadczynność przytarczyc, nadczynność kory nadnerczy, nadczynność tarczycy, akromegalia, cukrzyca typu 1, endometrioza, hiperprolaktynemia, hipogonadyzm (pierwotny i wtórny), wydzielanie peptydu podobnego do parathormonu (PTHrP) przez nowotwór, choroba Addisona),
• choroby układu pokarmowego (zaburzenia trawienia lub wchłaniania (głównie celiakia), stan po resekcji żołądka lub jelit, stan po operacjach bariatrycznych, choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), przewlekłe choroby wątroby z cholestazą, choroby nerek (nefropatie z ucieczką wapnia i fosforu, zespół nerczycowy, przewlekła choroba nerek, zwłaszcza w okresie leczenia nerkozastępczego),
• choroby reumatyczne (reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów),
• choroby układu oddechowego (przewlekła obturacyjna choroba płuc, mukowiscydoza),
• choroby szpiku i krwi (szpiczak plazmocytowy, białaczka szpikowa, chłoniaki, hemofila, mastocytoza układowa, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, talasemie, sarkoidoza)
• hiperwitaminoza A,
• stan po przeszczepieniu narządu (nerki, płuc, serca, komórek krwiotwórczych, wątroby),
• zażywane leki – GKS, hormony tarczycy w dużych dawkach, leki przeciwpadaczkowe (fenobarbital, fenytoina, karbamazepina), heparyna (zwłaszcza niefrakcjonowana), antagoniści witaminy K, cyklosporyna, leki immunosupresyjne w dużych dawkach i inne antymetabolity, żywice wiążące kwasy żółciowe, analogi gonadoliberyny, pochodne tiazolidynodionu (pioglitazon), tamoksifen (u kobiet przed menopauzą), inhibitory aromatazy, inhibitory pompy protonowej, leki przeciwretrowirusowe,
• unieruchomienie,
• przebyte złamania,
• sarkopenia (zmniejszenie masy, siły i sprawności mięśni szkieletowych związane z procesem starzenia się lub współistniejącymi chorobami),

1. mężczyznom, którzy ukończyli 75 lat.

Do kryteriów wyłączenia z Programu należą z kolei:

• niespełnienie co najmniej jednego z wyżej wymienionych kryteriów włączenia do programu,
• uczestnictwo w działaniach edukacyjnych obejmujących profilaktykę osteoporozy w ciągu poprzednich 24 miesięcy,
• zdiagnozowana wcześniej osteoporoza,
• ostatni pomiar BMD za pomocą DXA na szyjce kości udowej w ciągu poprzednich 24 miesięcy przy jednoczesnym braku nowych czynników ryzyka od czasu tego pomiaru,
• obecność przeciwskazań do pomiaru DXA przez szyjkę kości udowej (np. obustronna endoproteza stawu biodrowego, znaczna otyłość),
• ponowne uczestnictwo w programie i wcześniejsze skorzystanie ze wszystkich dostępnych interwencji w ramach programu.

Co zyskasz biorąc udział w Programie?

Na pewno wiele – po pierwsze to co bezcenne, czyli wiedzę! Dowiesz się, jak dbać o zdrowie kości, w tym jaka dieta i rodzaj aktywności fizycznej im służą. Poza tym poznasz wskazówki i porady pozwalające zapobiegać upadkom, które stanowią przyczynę od 90-100 proc. złamań kości promieniowej i szyjki kości udowej. 

Dodatkowo w ramach programu za pomocą kalkulatora ryzyka złamania FRAX oszacujemy Twoje dziesięcioletnie prawdopodobieństwo poważnego złamania osteoporotycznego. W przypadku wyniku niższego niż 5 proc. otrzymasz informację zwrotną o niskim ryzyku i braku potrzeby wykonania pomiaru DXA (pomiar gęstości kości). Natomiast w przypadku wyniku równego lub wyższego niż 5 proc. otrzymasz informację zwrotną o zakwalifikowaniu do pomiaru DXA, a także szczegóły dotyczące miejsca i czasu planowanego pomiaru DXA oraz sposobie przygotowania do badania.

Udział w programie jest BEZPŁATNY!

W celu zgłoszenia się do udziału w Programie prosimy o kontakt z Centrum Medycznym WUM pod numerem telefonu +48 22 250 28 08 czynny od pn. do pt. w godzinach 11.00-15.00 , za pośrednictwem maila: programy.zdrowotne@cmwum.pl lub formularza internetowego TUTAJ.

Przed wizytą konieczne jest wydrukowanie i uzupełnienie formularza zgłoszeniowego. Jest on dostępny w rejestracji CMWUM, a także do pobrania.

Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania osteoporozy wśród mieszkańców województwa mazowieckiego na lata 2021-2023