Prawa kobiet w ciąży, kobiet karmiących i prawa matki.
Pracujące kobiety w ciąży, a także pracujące kobiety karmiące piersią ze względu na swój stan objęte są szczególną ochroną prawną. Korzystają z dodatkowych przywilejów, wynikających m.in. z zapisów kodeksu pracy, które mają im zapewnić bezpieczeństwo w okresie ciąży i ułatwić łączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dzieckiem.
Specjalne prawa przysługują kobiecie od momentu stwierdzenia ciąży przez lekarza. Ginekolog wystawia przyszłej mamie zaświadczenie, a pracodawca od momentu jego otrzymania ma obowiązek przestrzegać wszystkich uprawnień związanych z ciążą. Wśród nich – co ważne – zwolnienia z pracy na czas badań.
Kobieta ciężarna każdorazowo otrzymuje od lekarza prowadzącego zalecenia dotyczące badań, które powinny zostać przeprowadzone w trakcie ciąży. Jeśli nie może przeprowadzić ich poza godzinami pracy (np. uniemożliwiają to godziny przyjęć w przychodni), pracodawca jest zobowiązany zwolnić ją z pracy na czas wykonania badań – z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za ten czas.
Jakie prace są zabronione kobietom w ciąży lub karmiącym piersią?
Pracownice w okresie ciąży lub w czasie karmienia piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia z powodu ich potencjalnie niekorzystnego wpływu na zdrowie, przebieg ciąży czy karmienie piersią.
Wśród najważniejszych prac, których nie mogą wykonywać kobiety w ciąży, są:
– prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej – przy czym czas spędzony w pozycji stojącej nie może jednorazowo przekraczać 15 minut, a po nim powinna nastąpić 15-minutowa przerwa,
– prace na stanowiskach z monitorami ekranowymi w łącznym czasie przekraczającym 8 godzin na dobę – przy czym czas spędzony przy obsłudze monitora ekranowego nie może jednorazowo przekraczać 50 minut, po którym powinna nastąpić co najmniej 10-minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy,
– prace w wymuszonym rytmie pracy (np. przy taśmie), przewożenie ładunków na wózku jednokołowym (taczce), wózku wielokołowym poruszanym ręcznie, ręczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 3 kg.
Natomiast pracownice karmiące piersią nie mogą:
– ręcznie przenosić przedmiotów o masie przekraczającej 6 kg na wysokość ponad 4 m lub na odległość przekraczającą 25 m,
– ręcznie przenosić materiałów ciekłych – gorących, żrących lub o właściwościach szkodliwych dla zdrowia,
– wykonywać pracy nurka, prac w zbiornikach ciśnieniowych oraz wszystkich prac w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia,
– wykonywać prac pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach.
Kiedy pracownicy w ciąży lub karmiącej piersią pracodawca musi zmienić warunki pracy?
– Jeśli pracownica w ciąży lub karmiąca piersią jest zatrudniona przy jednej z prac wzbronionych, pracodawca musi przenieść ją do innej, niezabronionej dla niej pracy.
– Jeśli to niemożliwe, np. z powodu braku innego stanowiska pracy, które spełniałoby wymagane kryteria – pracodawca zwalnia taką pracownicę z obowiązku wykonywania pracy.
– Pracodawca może spróbować wyeliminować stan zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownicy, jeżeli problemem jest:
- przekroczenie czynników ryzyka, występujących w środowisku pracy w ramach wykonywanego przez pracownicę zajęcia,
- wydanie przez lekarza orzeczenia o przeciwwskazaniach zdrowotnych do wykonywania przez pracownicę dotychczasowej pracy.
Jeśli jednak nie będzie to możliwe, pracodawca ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy lub zwolnić ją z obowiązku jej wykonywania.
Kiedy po zmianie warunków pracy przysługuje dodatek wyrównawczy?
– Jeśli zmiana warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy, skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, wypłacany jest pracownicy dodatek wyrównawczy jako rekompensata ewentualnego uszczerbku w wynagrodzeniu.
– Pracownicy, która zwalniana jest z obowiązku świadczenia pracy, wypłacane jest normalne dotychczasowe wynagrodzenie.
– Gdy ustaną przyczyny uzasadniające przeniesienie pracownicy do innej pracy, skrócenie jej czasu pracy lub zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy, zostaje zatrudniona z powrotem do pracy i w wymiarze czasu pracy określonych w umowie o pracę.
Przyszłe mamy, spodziewające się narodzin dziecka, zapraszamy do naszej Bezpłatnej Szkoły Rodzenia. Zapisy pod numerem telefonu +48 504 123 099.
Po więcej informacji zapraszamy tutaj .
W trakcie kursu wszechstronną wiedzę na temat porodu i opieki nad nowo narodzonym maleństwem oraz praw przysługujących kobietom w ciąży, karmiącym i matkom przekazują:
– lekarze,
– dyplomowane położne,
– fizjoterapeuci,
– psycholog,
– seksuolog,
– prawnik,
– kadra naukowa WUM.
Zapraszamy!
