Podróżuj zdrowo

Podróżowanie z dzieckiem

Każdą podróż trzeba starannie przemyśleć i zorganizować. A podróż z dzieckiem wymaga od nas specjalnych przygotowań, tak aby w drodze zapewnić maluchowi wszelkie wygody. Wyjazd najlepiej zaplanować w porze snu dziecka, a więc w czasie jego najdłuższej drzemki albo nocą lub o świcie – dziecko prześpi początek trasy i podróż będzie dla niego mniej uciążliwa. Warto też uwzględnić postoje, a nawet nocleg, jeśli w drodze będziemy ponad dobę.

Jeśli wyruszamy własnym samochodem, musimy zainstalować w nim odpowiedni dla wieku dziecka fotelik. Jak? – według zaleceń producenta i zasad bezpieczeństwa. Foteliki dla niemowląt umieszczane są tyłem do kierunku jazdy i nie mogą znajdować się przy przednich poduszkach powietrznych (jeśli fotelik ma być obok kierowcy, powinniśmy wyłączyć poduszki). Pamiętajmy o zabezpieczeniu zamków w drzwiach, aby dziecko nie otworzyło ich podczas jazdy. Postarajmy się też ograniczyć we wnętrzu samochodu intensywne, drażniące zapachy (spryskiwacza czy pachnących zawieszek). W bagażniku niezbędne w drodze rzeczy dziecka ułóżmy tak, by były łatwo dostępne.

Podróżna apteczka dla dziecka powinna zawierać:

– chusteczki nawilżane,
– chusteczki higieniczne,
– ręczniki papierowe,
– woda utleniona w razie ran i otarć,
– leki na biegunkę + zestawy elektrolitów,
– leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe,
– jałowe gaziki, plastry z opatrunkiem przeznaczone dla dzieci,
– kremy chroniące przed oparzeniami słonecznymi (z wysokim filtrem UV),
– pieluchy,
– podkłady do przewijania,
– wodę przegotowaną w dużej butelce (do mycia np. rąk),
– maść przeciw odparzeniom pieluszkowym,
– woreczki na śmieci,
– torebki na wypadek wymiotów (np. w razie choroby lokomocyjnej),

O ubrankach i nie tylko

W podróży wygodny jest strój „na cebulkę”, by szybko dostosowywać się do zmian temperatury. Dobrze jest też mieć dla dziecka strój dodatkowy, tak na wszelki wypadek. Dla większej higieny fotelik można wyłożyć wkładką antypotową lub pieluszką tetrową, która dobrze wchłania wilgoć i jest przyjemna dla skóry dziecka. Oczywiście pamiętajmy o temperaturze wewnątrz auta, by nie różniła się o więcej niż 4 ºC od tej panującej na zewnątrz. I miejmy na uwadze to, że z tyłu jest zwykle cieplej niż z przodu – siedzący z dzieckiem na tylnym siedzeniu dorosły łatwiej zareaguje na termiczne potrzeby malucha. Co więcej – zapewni mu rozrywkę podczas jazdy. 

Zabawy w drodze

Dla malucha podróż autem jest nużąca, zabierzmy więc na drogę kolorowe zabawki lub książeczki czy audiobooki z bajkami dla starszych dzieci. Natomiast nie polegajmy na rozrywkach ze smartfona lub tabletu – według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzieci poniżej 2. roku życia nie powinny mieć dostępu do ekranów.

Picie i jedzenie

Podczas długiej drogi szczególnie w czasie upałów małe dziecko narażone jest na odwodnienie. Często więc należy je poić (najlepiej wodą) lub karmić piersią. Jeśli zaś chodzi o stałe posiłki, to zamiast jednego dużego dania warto przygotować kilka mniejszych przekąsek. I uwaga: nie powinno się karmić dziecka w trakcie jazdy! Łatwo wtedy o zadławienie czy zachłyśnięcie, na które dzieci są podatne ze względu na swoistą dla wieku budowę dróg oddechowych. Najlepiej co 2-3 godziny robić postoje i wtedy spokojnie nakarmić dziecko. 

Przerwa w podróży

Na postoju należy sprawdzić pieluchę. Długa podróż w mokrej pieluszce może spowodować odparzenia, czemu najłatwiej zapobiega częste przewijanie. Możemy też profilaktycznie użyć maści lub kremu na odparzenia pieluszkowe. Podczas przerwy w podróży zadbajmy o ruch. Ze starszymi dziećmi zróbmy spacer lub pograjmy w piłkę, a niemowlętom rozłóżmy koc, na którym będą mogły raczkować lub bawić się zabawkami. Jest duże prawdopodobieństwo, że dotlenione i trochę zmęczone dziecko po powrocie do auta zaśnie.

Możliwe zdrowotne kłopoty

Podróż z dzieckiem zakłócić może choroba lokomocyjna. W razie wystąpienia u dziecka jej symptomów (bladość, złe samopoczucie, brak apetytu, zawroty i bóle głowy, nudności i wymioty) szczególne znaczenie mają częste postoje w drodze oraz zajmowanie uwagi dziecka w czasie jazdy rozmową lub grami (np. liczenie mijanych obiektów) – oglądanie przez dziecko książeczek czy zabawek nie jest wskazane, ponieważ może to nasilić dolegliwości. Przydatne mogą okazać się woreczki na wypadek wymiotów, które powinny znaleźć się w podróżnej apteczce.

Oddalić widmo choroby lokomocyjnej możemy, jeśli przed podróżą wybierzemy się z dzieckiem do lekarza. Zaproponuje on stosowne leki. W sytuacji wyjątkowej możemy zastosować preparaty bez recepty z wyciągiem z kłącza imbiru lub z dimenhydrynatem. Pamiętajmy jednak, by przed podaniem dziecku leku przeczytać ulotkę dołączoną do opakowania i upewnić się, że jest on odpowiedni dla jego wieku. Nawet skonsultować się z farmaceutą czy pediatrą.

Przygotujmy się i na inną uciążliwość – ząbkowanie, i weźmy w podróż pomocną maść lub żel.

Przed wyjazdem

W podróży zdarzyć się mogą również poważniejsze problemy zdrowotne. Nawet wymagające hospitalizacji. Przed wyjazdem warto sprawdzić możliwości skorzystania z pomocy medycznej na trasie i u celu podróży.

Zagraniczne wojaże

Taka podróż z noworodkiem czy niemowlęciem wymaga wcześniejszych przygotowań. Kilka tygodni przed wyjazdem wskazana jest konsultacja z lekarzem pediatrą. Oceni on stan dziecka, doradzi właściwą ze względu na kierunek podróży opiekę i profilaktykę. Podczas wizyty koniecznie zapytajmy o obowiązkowe i zalecane w danym rejonie świata szczepienia oraz o zasady ochrony przed zachorowaniem. 

Nie zapominajmy o dokumentach dla dziecka. Przy przekraczaniu granicy konieczne będzie okazanie paszportu lub tymczasowego dowodu osobistego dziecka. Powinniśmy także zabrać z sobą książeczkę zdrowia dziecka lub jej kopię.

Dorosły w podróży

Jeśli w grę wchodzi wyprawa samochodowa, w której jesteś kierowcą? Wytrawnemu kierowcy nie trzeba przypominać o zaprawie kondycyjnej: musi wypocząć i wyspać się przed podróżą. I o niezbędnych przygotowaniach technicznych: prawidłowym ustawieniu fotela, zagłówka i kierownicy. To kwestia wygody, ale przede wszystkim bezpieczeństwa!

Wysokość fotela powinna być dostosowana do wzrostu kierowcy, tak by kolanami nie dotykał kierownicy – daje to maksymalne pole widzenia i kierowca bez nadmiernego odchylania głowy może korzystać z tylnego lusterka. Poza tym fotel powinien być ustawiony tak, aby przy wciśnięciu sprzęgła noga była lekko ugięta. Ważne jest, by podczas wykonywania skrętu kierownicą plecy kierowcy całkowicie przylegały do fotela. Sprawdzisz to następującym testem: ułóż ręce na kierownicy według wskazówek zegara na „za piętnaście trzecia”, a potem zmień na „godzinę trzecią”. Podczas tego manewru bark nie powinien odrywać się od fotela. Teraz ustaw zagłówek. Jego górna część ma znajdować się na wysokości potylicy, lecz nieco poniżej szczytu głowy. Komfort jazdy to także prawidłowe ułożenie rąk na kierownicy. Powinny być lekko ugięte w łokciach, a dłonie ustawione na „za piętnaście trzecia”.

Podróżna apteczka dla dorosłych

W środku powinny się znaleźć m.in.:

– leki przyjmowane na stałe,
– leki przeciwbiegunkowe i elektrolity,
– leki przeciwgorączkowe,
– antybiotyki,
– leki przeciwbólowe i rozkurczowe,
– termometr,
– leki przeciwalergiczne,
– środki do dezynfekcji i opatrunki.

Koncentracja

Podczas prowadzenia samochodu jest konieczna, a w dużej mierze zależy od dobrego nawodnienia organizmu i właściwego poziomu cukru. Dlatego w podróży kierowca powinien mieć łatwy dostęp do wody – optymalne rozwiązanie to butelka z ustnikiem, którą bez problemu można otworzyć jedną ręką. Powinien też mieć pod ręką jakąś słodką przekąskę w nieskomplikowanym opakowaniu. O stopniu koncentracji świadczy postura – zdekoncentrowany kierowca pochyla się nad kierownicą.

Jeśli podróżujesz nocą, a samochód wyposażony jest w komputer pokładowy, dobrze, by był on włączony/podświetlony. Światło, wpadając przez źrenice, pobudza odpowiednie obszary w naszym mózgu i wprawia nas w stan czuwania. W ten sposób oszukujemy nasz organizm, sygnalizując mu, że to jeszcze nie noc. Uczucie senności osłabnie.

Przerwy i postoje

Każda jednostajna pozycja jest niekorzystna szczególnie dla krążków międzykręgowych. By zmniejszyć bolesność ciała i uciski w obrębie kręgosłupa, koniecznie należy robić przerwy w podróży i zażywać ruchu. Dobrze jest trzymać się zasady: 2 godziny podróży – 15 minut przerwy. W przerwie warto pospacerować, poprzeciągać się, wykonać obszerne krążenia bioder i wymachy rąk. Podróżujący w autokarze, pociągu lub samolocie też co jakiś czas powinien wstać i przejść się po pokładzie. W jednostajnej pozycji, z opuszczonymi zgiętymi nogami, przepływ krwi w żyłach jest utrudniony. Aby uniknąć drętwienia i obrzęku nóg – poruszaj nimi! To usprawnia przepływ płynów w organizmie, także w korzeniu nerwowym. Możesz też poruszać palcami stóp, pokręcić stopą kółka, napinać mięśnie łydek. Także masować nogi od kostek do kolan. Ale uwaga! Powtarzającego się drętwienia nóg i rąk nie należy bagatelizować, bo może być to symptomem poważnej choroby. Należy wtedy udać się do lekarza.

Bagaż

Najlepsza jest walizka na kółkach. Na czterech kółkach. Można ją pchać przed sobą i nie trzeba mocno skręcać tułowia – to zdecydowanie bardziej ergonomiczne dla kręgosłupa niż ciągnięcie walizy/torby za sobą. Dobrym rozwiązaniem jest też plecak.

Jak obchodzić się z bagażem, by uniknąć przeciążeń? Oto instrukcja podnoszenia bagażu:

– stań tak, by bagaż znajdował się między twoimi nogami na wysokości dużych palców u stóp;
– sięgając po bagaż, ugnij nogi, a kręgosłup utrzymuj wyprostowany;
– opuszczaj ciało, wykorzystując ruch w stawach biodrowych i kolanowych;
– podnosząc bagaż, korzystaj z siły generowanej przez kończyny dolne, nie „dźwigaj kręgosłupem”.

Coś dla wygody

W podróży najlepiej sprawdza się wygodny strój, dobrze jest mieć pod ręką dodatkowy sweter czy parasol. Komfort zapewnią też specjalne poduszki i podkładki. „Rogal” dla pasażerów zapobiega nadwerężeniu mięśni wokół kręgosłupa szyjnego i mięśni potylicznych. Zapewnia właściwe podparcie i stabilizację odcinka szyjnego kręgosłupa. Natomiast poduszki pod lędźwie wspierają plecy, utrzymując naturalną krzywiznę kręgosłupa. Odpowiednio dobrana nakładka na fotel może poprawić ustawienie miednicy, wyrównując w ten sposób asymetryczne obciążenie kręgosłupa. Nigdy jednak nie kupuj niczego w ciemno – źle dobrane akcesoria wyrządzą więcej szkody niż pożytku. Przed długą podróżą przetestuj je – sprawdź, czy siedzisz wygodnie, czy czujesz wsparcie pleców i czy jesteś bardziej wyprostowany.

Po podróży

Po wielogodzinnej podróży w pozycji siedzącej mięśnie są w stresie i muszą porządnie odpocząć. Na miejscu wyśpij się i porozciągaj. Bardzo dobrą i zdrową codzienną praktyką jest przeciąganie się w łóżku. Pomaga porozciągać mięśnie i poukładać odpowiednie struktury w kręgosłupie.